Vrijwel de helft van de Nederlandse bedrijven investeert komend jaar in blockchain, maar het gros van de organisaties weet eigenlijk niet echt wat de technologie nou precies inhoudt. Dat blijkt uit het Future of IT-onderzoek van softwareontwikkelaar Topicus. “Bedrijven vinden het decentrale karakter lastig.”
Meer dan de helft van de Nederlandse IT-beslissers bestempelt het eigen kennisniveau van blockchain als ondermaats, waarbij 12 procent aangeeft zelfs helemaal niet te weten hoe blockchain werkt. Toch ziet 38 procent wel dat de technologie een wezenlijke meerwaarde biedt aan hun organisatie ten opzichte van bestaande technologieën. “De meeste mensen die in IT werken, hebben moeite om in decentrale structuren te denken”, verklaart Daan Dijkhuizen, CEO bij Topicus. “Ze zijn gewend om zoveel mogelijk te centraliseren en vast te houden aan een single point of truth.” Hij ziet dat organisaties alleen vertrouwd kunnen raken met blockchain wanneer ze ermee gaan werken.
Informeren en experimenteren
Dan bedoelt hij niet dat er direct grote investeren moeten worden gealloceerd in enorme en complexe experimenten. “Nee, begin maar eerst eens klein en met een beperkte investering. Doe rustig aan en zorg dat je kennis vergaart over de blockchaintechnologie. Alleen op die manier kun je beoordelen welke waarde het voor jouw organisatie kan opleveren.” Vóór de experimenteerfase komt volgens Dijkhuizen de cruciale informatiefase. “Er zijn inmiddels een aantal redelijk volwassen platformen in Nederland, zoals de Dutch Blockchain Coalition en R3. Schrijf je in op nieuwsbrieven, kijk welke initiatieven er zijn en zoek vooral naar de mislukte blockchainprojecten, want daaruit haal je een schat aan informatie.”
Vleespaspoort
Er zijn nogal wat mislukte blockchaininitiatieven waar je van kunt leren, stelt hij. Maar er zijn ook voorbeelden van ketens die het al wél gelukt is om meerwaarde uit de technologie te halen. Neem bijvoorbeeld het onlangs geïntroduceerde vleespaspoort. “De hele keten van de productie van varkensvlees, van boer en slachthuis tot en met distributeur en winkel, wordt door alle betrokken partijen in blockchain geregistreerd. Door in een blockchain het volledige pad van vlees vast te leggen op een manier die door andere ketenpartners niet muteerbaar is, kan de kwaliteit en de voedselveiligheid worden gegarandeerd. Dit is een prachtig initiatief waar veel van geleerd kan worden door bijvoorbeeld de metaalsector of andere branches met een ingewikkelde supply chain.”
Een andere manier om als Nederlandse organisatie kennis te vergaren over blockchain is door een aantal van je beste techneuten aan te sluiten bij grote ontwikkelomgevingen waarmee blockchainprojecten worden gebouwd, zoals Etherium. “Dat kent ook weer een gebruikersgroep, ETHCC, waar mensen technisch inhoudelijk aan de slag gaan met blockchain.”
Meerwaarde in ketens
Dat blockchain de toekomst heeft, daar is Dijkhuizen wel van overtuigd. “De teleurstelling rondom de cryptovaluta is nu een beetje gaan liggen en daar onder vandaan komt de ware potentie van deze technologie.” Hij geeft als voorbeeld dat blockchain een glansrol kan vervullen op het gebied van effecten- en obligatiebezit. “Dat wordt nu nog in zoveel verschillende administraties bijgehouden, op de beurs zelf, door banken, door vermogensbeheerders en door cliënten zelf. Al die administraties moeten worden gereconcilieerd door tienduizenden mensen met alle mogelijke fouten van dien. Wanneer je dit decentraal in een blockchain kunt vastleggen, levert je dat zoveel winst op.”
Smart contracting
Ook smart contracting is een mogelijke toepassing van blockchain. “Het is in feite een slimme laag bovenop de blockchain waarin je bepaalde business rules kunt vastleggen”, vertelt Dijkhuizen. “Zo kun je in de zorgsector bijvoorbeeld voor bepaalde budgetten, zoals het persoonsgebonden budget, vastleggen hoe en waaraan het geld mag worden uitgegeven. Nu wordt achteraf gecontroleerd of je het geld volgens de spelregels van de zorgwet en de verzekeraars hebt gespendeerd. Dat is foutgevoelig en arbeidsintensief. Waarom leggen we dat niet vooraf vast? Dan krijg je het geld niet uitgegeven wanneer het niet voldoet aan de condities die je het meegeeft.”
Samenwerken en aan de slag
Er is dus nog genoeg te leren en experimenteren met blockchain, maar de technologie en het daadwerkelijke gebruik ervan ligt dichterbij ons dan de meeste organisaties denken. “Daarom adviseer ik organisaties die een belangrijke rol hebben in een logistieke of financiële administratieve keten om zo snel mogelijk aansluiting te zoeken bij samenwerkingsverbanden zoals R3 of de Dutch Blockchain Consolidation. Dat helpt je bij het opdoen van kennis en het putten uit bestaande expertise”, tipt de Topicus-CEO. “En vooral: ga lekker experimenteren.”