Alles en iedereen is tegenwoordig op weg naar cloud, dus hoe zit het met cloudopslag? Kun je met een gerust hart de stekker uit de dure opslagapparaten in datacenters te trekken en alle gegevens naar de cloud migreren? Het antwoord is: “dat is nog niet zo eenvoudig”.
Cloudopslag biedt veel voordelen ten opzichte van opslag op locatie. Je kunt bijvoorbeeld de capaciteit op- of neerschalen met één druk op de knop. De gegevens zijn altijd, overal en vanaf elk apparaat toegankelijk. Je betaalt voor gebruik en hoeft geen dure apparaten en licenties te kopen, te configureren en te beheren. Dat is allemaal heel aantrekkelijk, maar er zitten ook wat adders onder het gras.
Cloudopslag brengt vragen met zich mee rondom gegevensbeveiliging en privacybescherming. Het is voor bedrijven nog niet zo gemakkelijk om uit te vinden hoe een cloudopslagdienst dit regelt, noch hoe zij omgaan met vertrouwelijke en gevoelige gegevens. Als het vertrouwen onterecht blijkt, en er bijvoorbeeld gegevens gelekt worden, kan cloudopslag je reputatie een flinke knauw geven. Het stelt je ook bloot aan boetes vanwege het niet naleven van wet- en regelgeving (bijv. de AVG).
Daarnaast zijn de prestaties van de cloudopslagdienst belangrijk. Dit geldt vooral voor applicaties die zo min mogelijk vertraging op de verbindingen vereisen. Gegevens zijn per definitie gemakkelijker te beheren wanneer ze zijn opgeslagen in je eigen datacenter dan wanneer ze verspreid zijn over meerdere datacenters. Vooral als deze over de hele wereld staan, wat het geval is bij de ‘grote jongens’ zoals Google, Amazon, Microsoft en nu ook IBM. Daarom kiezen veel bedrijven ervoor om hun gegevens niet bij één, maar bij meerdere cloudproviders op te slaan. Vooral als het gaat om grote hoeveelheden data, terabytes, wil je bovendien gemakkelijk de overstap maken tussen cloudproviders. Dat willen ze nog wel eens moeilijk maken, want ze willen je niet kwijt.
Volgens David Friend, CEO van cloudopslagdienst Wasabi Technologies, staat circa 80% van alle zakelijke gegevens nog steeds op locatie opgeslagen. Hij voorspelt echter dat binnen de komende 10 jaar het merendeel hiervan is verplaatst naar cloudopslag. “Het is steeds minder zinvol om zelf grote opslagomgevingen te hebben.” Andrew Smit, analist bij marktonderzoeksbureau IDC, is het daarmee eens: “Naar verwachting zal er steeds meer capaciteit opgeslagen worden in de publieke cloud.”
Allied Market Research berekende dat de markt voor cloudopslag in 2019 een waarde had van $46 miljard. De onderzoekers verwachten dat dit met 20% per jaar zal toenemen tot $222 miljard in 2027. Een ander marktonderzoeksbureau, Inkwood Research, trekt min of meer dezelfde conclusie, met een voorspelling van 19,75% groei tussen 2020 en 2028.
“Wat de primaire opslag van specifieke toepassingen betreft, volgt dataopslag de applicatie, van het lokale datacenter naar hetzij de publieke of de private cloud”, zegt Henry Baltazar, opslaganalist bij 451 Research. “Opslag is tenslotte een secondair onderdeel van de applicatie.”
Cloudopslag is voor veel organisaties vooral interessant omdat je back-ups, archieven en zelfs herstelfuncties kunt migreren naar de publieke cloud. Voor bedrijven die de strategische cloudmigratie onderzoeken, geven we enkele voor- en tegenargumenten die zij in overweging zouden moeten nemen.
Voordelen van cloudopslag
Kostenbesparing: Het afnemen van cloudopslag ‘als water uit de kraan’ (betalen naar gebruik) is goedkoper dan de enorme investeringen die nodig zijn om opslagapparaten te kopen en te onderhouden. Volgens Smith wordt dit nog eens aangejaagd doordat de grote cloudproviders in een prijzenoorlog zijn verwikkeld. “Er is overduidelijk sprake van een wedloop naar beneden als het om de tarieven van publieke cloudopslag gaat.”
Schaalbaarheid: De mogelijkheid om meer capaciteit in te schakelen, ook als dat onverwacht of ongepland nodig is, kan van levensbelang zijn voor een organisatie. Tegelijkertijd kunnen bedrijven de capaciteit snel verlagen. De nagenoeg oneindige capaciteit van publieke cloudopslag is heel overtuigend voor bedrijven die grote hoeveelheden data, bijvoorbeeld uit IoT-toepassingen, bijeen willen brengen om er bijvoorbeeld kunstmatige intelligentie op los te laten voor analyses. Volgens Smith staan dergelijke ‘gegevensmeren’ nog in de kinderschoenen, maar hij voorspelt dat deze zich snel zullen ontwikkelen.
Toegang: Cloudopslag maakt het mogelijk dat gebruikers vanaf elk apparaat, altijd en overal, toegang hebben tot gegevens. Dat stimuleert samenwerking, productiviteit en de wendbaarheid van de organisatie.
Beheer/onderhoud op afstand: Hoe goed je de opslagapparatuur ook onderhoud, je krijgt te maken met kapotte schijven, gebrekkige componenten en uitval van applicaties. Als dit op locatie gebeurt, moet de IT-afdeling de problemen afhandelen. In het geval van cloudopslag, moet de cloudprovider het maar oplossen.
Continue updates: Organisatie met opslagapparaten op locatie moeten de economische levensduur in de gaten houden. De apparatuur en programmatuur verouderd en moet continu bijgewerkt en op termijn zelfs vervangen worden. Het up to date houden van cloudopslag is voor de cloudproviders onderdeel van de dagelijkse gang van zaken.
Back-ups: Het is voor de bedrijfscontinuïteit altijd al belangrijk geweest om regelmatige back-ups te maken van alle gegevens. Ransomware maakt dat nog eens extra urgent. Als de opgeslagen data versleuteld worden door cybercriminelen, is het fijn als je nagenoeg actuele back-up hebt. Veel bedrijven slaan hun gegevens daarom dubbel op: op locatie én in een uitwijkcentrum. Cloudopslag is daar een goed, en goedkoop, alternatief voor. Dubbel uitgevoerde dataopslag is niet meer nodig en organisatie kunnen hun data herstellen zonder een losprijs te betalen.
Disaster Recovery: De IT-omgeving moet doordraaien, ook als er een calamiteit of incident plaatsvindt. Daarom spiegelen veel organisaties hun IT-omgeving op verschillende locaties. Met dergelijke disaster recovery (DR) kan het ene datacenter, als er iets gebeurt, de taken van het andere overnemen, zonder dat gebruikers er iets van merken. Je kunt cloudopslag hiervoor inzetten, zodat het niet langer nodig is om zelf een secondair datacenter te hebben. Dat is een aantrekkelijk idee, maar het is nog niet zo eenvoudig om uit te vogelen of je dit zelf in de cloud opzet en beheert, het uitbesteed aan een DR-as-a-Service van cloudproviders zoals Azure en IBM, of dat je hiervoor een derde DRaaS-aanbieder in de arm neemt zoals iLand of Recovery Point.
Nadelen van cloudproviders
Verborgen kosten: Het klopt dat cloudopslag goedkoop is, maar het is vaak niet vooraf duidelijk wat de werkelijke kosten precies gaan zijn. Dat maakt het lastig om te budgetteren en te voorspellen hoe duur cloudopslag gaat worden. Opslag is grofweg op te delen in drie vormen: hot storage: actieve gegevens die vaak gebruikt worden; cool storage: gegevens die af en toe gebruikt worden; en cold storage: inactieve, gearchiveerde gegevens die opgeslagen moeten blijven vanwege wet- en regelgeving.
De onvoorspelbaarheid van de kosten (en de complexiteit) komt doordat organisaties bij Amazon moeten kiezen tussen maar liefst zes verschillende niveaus voor cloudopslag, te weten: standard, intelligent, standard infrequent access, one-zone infrequent access, glacier en glacier deep archive). Microsoft maakt het ook niet gemakkelijk met vier niveaus en Google biedt vijf verschillende niveaus. De tarieven nemen af naarmate men richting de ‘koudere’ niveaus van cloudopslag gaat.
Dan zijn er nog aanvullende kosten die organisaties mogelijk niet voorzien. Zo kunnen cloudproviders kosten in rekening brengen voor toegang tot gegevens (zogenoemde get requests en put requests) en het verplaatsten van gegevens (egress charges). “Bedrijfsactiviteiten en -processen veranderen continu, dus men opeens toegang nodig hebben tot gearchiveerde gegevens”, zegt Smith. “Deze wordt dan verplaatst van de koude naar de warme niveaus en dat brengt extra kosten met zich mee.”
Er zijn inmiddels dienstverleners die bedrijven helpen om hun gegevens te classificeren en ervoor te zorgen dat deze op het juist niveau van cloudopslag terecht komen en de data zelfs in de loop der tijd te ‘snoeien’ om de cloudopslag efficiënt te houden.
Zorgen over beveiliging en privacy: Cloudproviders zijn vastberaden om deze zorgen weg te nemen, maar beveiliging van cloudopslag is volgens IDC nog steeds de grootste kopzorg van bedrijven. Smith wijst erop dat dienstverleners nu een brede reeks beveiligingsfuncties bieden, zoals versleuteling, SLA’s met de hoogst mogelijke garanties voor beschikbaarheid, de mogelijkheid om gevoelige gegevens te volgen, etc. Controleurs en verantwoordelijken voor de naleving van beleidsregels en wetgeving blijven echter op hun hoede, zeker als voor hen de GDPR (AVG) van toepassing is.
Complex beheer: Nu bedrijven beginnen met het verplaatsen van gegevens naar cloudopslag bij een, of meerdere cloudprovider(s), krijgen zij te maken met de taak om een hybride cloudomgeving te beheren. Dat kan uitdagend zijn. Ten eerste moeten IT-medewerkers mogelijk bijgeschoold, bijvoorbeeld om te controleren of er voldaan wordt aan de afspraken van de SLA’s, of uit te vinden waarom de gebruikskosten opeens de pan uit rijzen. Volgens Smith kiezen veel organisaties er uiteindelijk voor om hiervoor oplossingen van derden aan te schaffen voor het beheer van cloudopslag zoals Veeam, Commvault en Zerto.
Het goede nieuws is dat de bestaande leveranciers van opslagapparaten (NetApp, Dell/EMC, IBM, HPE, etc.) ook software aanbieden waarmee bedrijven hun opslag op locatie kunnen integreren met hun cloudopslag. Hierdoor ontstaat een enkele beheeromgeving die als een schil over de hele multi-cloudomgeving heen ligt. “Dat model resoneert bij hun klanten”, zegt Smith.
Hij voegt daaraan toe dat de meeste bedrijven er wijselijk voor kiezen om hun opslag niet uit te spreiden over meerdere dienstverleners, tenzij dat niet anders kan. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld gebruik maken van Amazon AWS voor hun CRM-applicaties en Microsoft Azure voor email. Het is echter onwaarschijnlijk dat zij hun CRM-gegevens in meer dan een cloud hebben.
Vendor lock-in: In de praktijk zou het meerdere maanden in beslag nemen als een organisatie grote datavolumes naar cloudopslag zou moeten verplaatsen via een gangbare internetverbinding. “Het is als lastig genoeg om veel gegevens naar de cloud te verplaatsen”, zegt Friend. “Stel je dat proces is omgekeerd voor: hoe moeilijk is het wel niet voor een organisatie om alle data te verwijderen bij een cloudprovider? Dat niet alleen, vaak moeten bedrijven zich aan de cloudprovider vastleggen met een driejarig contract. Dan nog zijn er zelfs financiële boetes voor het ‘voortijdig verwijderen’ van gegevens uit cool en cold opslag.”
Prestaties: We kunnen het niet ontkennen: de toegang tot gegevens in een lokaal datacenter, en zelfs in een datacenter in de buurt, is altijd vele malen sneller dan de toegang tot cloudopslag. Het is daarom de vraag welke applicaties beslist afhankelijk zijn van lage vertragingen en welke wel enige vertraging mogen oplopen. Bedrijven met een wereldwijde aanwezigheid moeten ook onderzoeken of hun cloudprovider datacenters heeft staan in alle landen en/of regio’s waar zij actief zijn.
Conclusie
De vraag naar, en eisen voor, opslag neemt continu toe en de meeste bedrijven willen uit de molen van aankoop, onderhoud en vervangen van hardware. Cloudopslag is een goed alternatief. Het is echter belangrijk om je bewust te zijn van de verborgen kosten en kopzorgen die komen kijken bij cloudopslag.
Bron: Networkworld